Als duurzaam ondernemen ergens overgaat dan is dat wel de solidariteit tussen generaties. Guido Rensing meldde zich bij de Achterhoek Onderneemt Duurzaam (AOD). Hij wil collega’s in beweging brengen duurzamer te ondernemen. Vanuit minder energieverbruik en kosten besparen, ben je een slimmer bedrijf, is zijn verhaal. Dat maakt je bedrijf aantrekkelijker voor met name jonge mensen: of ze er nu komen kopen of in de nabije toekomst komen werken.
De hal aan de Koningslinde in Lichtenvoorde is vrij nieuw en eigentijds ingericht. Boven de toonbank hangt een LED-lamp gemaakt van fietsensturen. In de tien jaren dat Guido Rensing er met zijn fietsenbedrijf zit, is hij continue bezig met ‘niet nodeloos energie verbruiken’. Boven het stukje werkplaats waar hij aan twee liften de fietsen repareert, hangen twee infrarood panelen die precies de 6 vierkante meters verwarmen waar hij de dag het meest doorbrengt. “Tot bij de ingang de ruimte te verwarmen is niet nodig. Ik verwarm niet onnodig bij. Wat je aan energie wel nodig hebt dien je zelf op te wekken of zorgdragen dat je warmte of koelte kan opslaan, vindt Guido. Voor een ‘goede verlichting’ in de werkplaats heeft hij tl-buizen snel vervangen door LED-tubes. “Je doet je bedrijf, jezelf en je kinderen te kort als je wacht totdat ze kapotgaan. Vervang ze nu. Het levert veel meer gewin op dan alleen een kostenbesparing.”
Guido Rensing raakte geïnspireerd door Al Gore. “Zijn gedrevenheid is een voorbeeld voor mij anderen te overtuigen over de waarde van duurzaam ondernemen. De film opent je ogen: als we zo doorgaan, gaat het mis met de hele wereld. Mede daarom ben ik met deze fietsenzaak begonnen. De coronacrisis bevestigt mijn keuze nog eens: fietsen is gezond en de fiets draagt als vervangend vervoersmiddel bij aan het klimaat. Fietsen zijn een modeartikel geworden wat onnodige verspilling van de grondstoffen in de hand werkt. Daarom probeer ik door repareren en hergebruik van onderdelen fietsen op de weg te houden. Al met al: ik word er niet vrolijk van als ik producten verkoop die meer schade geven aan de wereld dan een verbetering. Dat gaat aan mij knagen. Bovendien wil ik niet dat kinderen mij verwijten dat wij energie en grondstoffen hebben verkwanseld ten koste van hun toekomst. Ik zou me ervoor schamen. Want de middelen zijn er gewoon om energie of grondstoffen te besparen.”
“Kinderen krijgen duurzaamheid en milieu in de lessen op school. Zij wijzen mij er ook op ‘pap, doe de lampen uit, laat ze niet onnodig branden’. Dat gedrag bij de jeugd leeft door in hoe zij in de nabije toekomst hun aankopen doen.”
Bij ondernemers bestaat er geen onwil om energie te besparen of duurzaamheid verder door te voeren in hun bedrijven, zo vertelt Guido verder. Dit is de grondreden waarom de AOD opgericht is. Guido: “Heel veel mensen hebben het overzicht niet op wat ze kunnen doen, welke investeringen energie opleveren en waar ze kunnen besparen op hun energieverbruik. Kijk eens naar een industrieterrein en hoeveel trafohuisjes er staan bij bedrijven? Kijk ook naar de meters dak op een terrein. Daar kunnen we samen toch wat mee doen? Technische oplossingen zijn er overal.
En de terugverdientijd is meestal zeer acceptabel. De kleine oplossingen leveren sowieso al een energie- en kostenbesparing op. Denk bijvoorbeeld aan bewegingsmelders inbouwen zodat het licht in een ruimte alleen aanspringt als iemand er is. Zonnepanelen leveren een waardevermeerdering van panden op. Je googlet en je vindt altijd mensen die zo enthousiast zijn om hun ervaringen te delen.” Hij vertelt dat een junior energiecoach zijn kinderen wees op het aantal lampen dat mensen thuis hebben. “We hebben door ons huis gelopen en wel geteld kwamen we uit op 100 lampen. En dat zijn er echt niet veel hoor. Tel de lampen thuis maar eens. Als je die allemaal vervangt door LED heb je binnen twee jaar die investering terug. Wacht dus niet totdat de lamp kapot gaat, want het verbruik tikt door.”
aanmelden voor een scan
Tekst: Eveline Zuurbier
Hij is een warm pleitbezorger van duurzaam ondernemen. Herman van der Heijden vertelt gedreven over het onderwerp. Hij bracht het zelf als architect al vele keren in de praktijk, ook voor zijn eigen bedrijfspand met woning. “Door de juiste maatregelen te treffen creëer je waarde én comfort. Het is geen weggegooid geld. Integendeel, het levert enorm veel op.”
Herman van der Heijden is samen met zijn zoon Bert eigenaar van Van der Heijden Architecten met vestigingen in Groenlo en Nijmegen. Daarnaast maakt hij als ambassadeur deel uit van het projectteam Oost Gelre Onderneemt Duurzaam (van Achterhoek Onderneemt Duurzaam). “We proberen het bedrijfsleven te overtuigen van het nut van verduurzaming en energiebesparing. De energiescans van AOD spelen daar op in. Ze zijn een prima middel om ondernemers bij de hand te nemen, inzichtelijk te maken waar de kansen liggen en te helpen om daadwerkelijk aan de slag te gaan. Je hebt niets te verliezen, alleen maar te winnen. Dat komt omdat de scans kosteloos worden aangeboden dankzij de ondersteuning van gemeenten en de provincie. Je bent een dief van je eigen portemonnee als je niet meedoet.”
Van der Heijden heeft een missie en wil benadrukken dat naast energiebesparing en toekomstbestendigheid er ook andere voordelen zijn. Volgens de bekende Achterhoekse architect is comfort een ander essentieel onderdeel. “Met de maatregelen, bijvoorbeeld door een verbouwing, creëer je de meest gunstige omstandigheden. Denk daarbij aan het binnenklimaat of prettig licht. Het zorgt voor welbevinden en een hogere productiviteit.” Het verduurzamen van bedrijfspanden hoeft overigens helemaal niet ingewikkeld te zijn of lang te duren. Herman van der Heijden heeft het voorbeeld bij de hand. Hij liet zijn eigen woning met kantoor in slechts zes weken tijd opknappen en energiezuiniger maken. “Het heeft gezorgd voor een flinke waardestijging. De investering is daarmee al lang terugverdiend.” De uitkomsten van de energiescan zorgen voor een duidelijk beeld met daarbij een plan van aanpak. “De investeringen met een terugverdientijd van drie jaar moet je uitvoeren, maar dat lijkt me logisch. Anders laat je geld liggen. Aan de andere kant zorgt het rapport aan de hand van de scan voor bewustwording. Meten is weten, zeg ik altijd. Er is soms sprake van bedrijfsblindheid. Nu word je een spiegel voorgehouden. Je krijgt de aandachtspunten en tips op een presenteerblaadje. Doen dus!”
‘Binnen 2 jaar hadden we alle investeringen terugverdiend. Dan heb ik de subsidie nog niet eens meegerekend. Ik stond er echt van te kijken hoe gemakkelijk het gaat’. Hugo Jansen, eigenaar van Bakkerij Oude Wesselink met vestigingen in Lichtenvoorde en in Ruurlo is enthousiast over de verduurzaming van zijn bedrijfspanden.
‘Het is al een tijdje geleden dat de scan van AOD werd gedaan. De uitkomsten spraken ons aan dus we hebben er meteen een stappenplan van gemaakt en onze investeringsplannen aangepast. De voor de hand liggende dingen hebben we eigenlijk direct veranderd, zo hebben we in Ruurlo bijvoorbeeld de verlichting vervangen door ledverlichting omdat de kosten me erg mee vielen.’
De grootste energieverbruikers in de bakkerij zijn de apparaten die verwarmen en koelen. ‘De oude vries- en koelcellen hadden meerdere motoren die telkens aangingen als er een deur open was geweest. Nu hebben we een vries- en koelcombinatie die niet zo vaak aan hoeft te slaan. Ik was stomverbaasd dat het zoveel scheelt: we zitten al op € 400,- in de maand minder.’
Dit najaar wordt de bakkerij in Lichtenvoorde flink verbouwd. ‘We gaan de brood- en banketbakkerij van elkaar scheiden: bovenop de huidige bakkerij komt een extra verdieping met een nieuwe bakkerij. Natuurlijk met energiezuinige apparatuur, ik wil nu niet anders meer. Als het straks klaar is mag iedereen komen kijken’
In zowel Lichtenvoorde als Ruurlo zijn in de winkel ook aanpassingen gedaan. ‘De CV-ketel gaat eruit en wordt vervangen door een duurzame warmtepomp. Het ding is echt niet zo duur, de opbrengst van je warmte is vele malen beter en het levert je veel meer op’.
Jansen raadt Achterhoekse bedrijven zeker aan om een energiescan te doen. ‘Het is goed voor het klimaat maar ook voor je eigen portemonnee. Je hoeft je echt niet altijd veel gekkigheid op de hals te halen: met weinig moeite en lage investeringen gaat het al geld opleveren. Mijn advies aan anderen? Doe die scan en verwerk de uitkomsten in je ondernemersplannen van de komende jaren. Als je toch vervangt of investeert kun je het beter meteen goed doen. Geloof me, het is echt interessant!’ zegt Hugo Jansen.
Laurens Grashof, directeur van Alferink Installatietechniek in Groenlo, maakt zich sterk voor een CO2-neutrale Achterhoek. Hij wil een stuwende kracht zijn in het duurzaam maatschappelijk ondernemen met zijn bedrijf als een goed voorbeeld. In 2025 werkt Alferink vanuit een geheel CO2-neutraal bedrijfspand. In april stelt hij zijn bedrijf open om anderen te laten zien hoe je met extra aandacht voor duurzaamheid méér dan geld terugverdient. Werknemers gaan liever bij een duurzaam bedrijf aan de slag. En het bedrijf? Dat vaart er wel bij, verhaalt hij.
Hij telt zijn laatste weken als voorzitter van de Industriële Kring Groenlo Lichtenvoorde (IKGL), neemt deel in de Samenwerkende Industriële Kringen Achterhoek (SIKA) en leidt nog voor een periode de projectgroep Oost Gelre van de Achterhoek Onderneemt Duurzaam (AOD). Daarin zijn ook de middenstand en de verenigde (agrarische) ondernemers uit de kleine kernen van Oost Gelre vertegenwoordigd. Hij neemt al die rollen graag op zich omdat hij het op de eerste plaats belangrijk vindt hoe Alferink in de maatschappij staat. “Ik wil een goede werkgever zijn. Verantwoord bezig zijn en dat wil zeggen: maatschappelijk verantwoord ondernemen. En dat is beslist geen containerbegrip zoals velen menen”, benadrukt hij zijn koers. Soms gaat duurzaam ondernemen ten koste van de winst of levert het marginaal iets op. Dat vormt een lastig dilemma, weet Laurens Grashof, maar de inspanningen om bedrijven anders in te richten hebben een positief effect en verdienen zich terug. Een overheid die een consequent beleid voert, kan daar heel veel aan bijdragen en dat is waar het helaas aan schort.
Grashofs stelling voor maatschappelijk verantwoord ondernemen is ‘people, planet and prosperity’ ofwel: mensen, planeet en welvaart. Bij hem draait ‘m.v.o’ zoals hij de term afkort, vooral om het laatste woord ‘prosperity’, en niet ‘profit’ wat doorgaans op banners staat ingevuld. ‘Prosperity’, welvarend kunnen zijn, heeft in de ogen van Grashof een veel mooier perspectief. “Uit welvaart spreekt ‘samen delen’, samen delen in de winst. Wij zijn zo rijk in Nederland. Als je kan ervaren wat je met dat profijt kan doen, maak je je omgeving een stuk welvarender. ‘Prosperity’ zit in mij. Ik ben een wereldverbeteraar en stel doelen voor de dag van morgen. Mijn uitdaging is bewustzijn creëren en ik zie een belangrijke opdracht in hoe je dat naar buiten brengt.”
Als voorzitter van IKGL en kartrekker van Oost Gelre in de AOD benut hij veelvuldig de kans verduurzaming onder de aandacht te brengen bij leden- en netwerkbijeenkomsten. Samen kunnen bedrijven veel bereiken, maar veranderen gaat niet zonder prikkels en stimulans. Hij is zwaar teleurgesteld in de overheid die de bedrijven verplichtte energiebesparende maatregelen te nemen, maar daar niet op handhaaft. “Mijn gevoel is dan dat de ondernemer die afwacht, wordt beloond en dát effect is precies wat we samen niet willen wanneer we de Achterhoek in 2030 energieneutraal willen hebben. Het lag niet aan de kansen. Die hebben we als projectgroep genoeg aangeboden.”
Vanwege afbreukrisico heeft Grashof aangegeven niet langer op die podia zijn verhaal te herhalen. Binnen het projectteam AOD drong Grashof aan op ‘geen geld blijven uitgeven aan het maken van plannen maar starten met behapbare stappen die passen bij de ambitie en mogelijkheden van elk individueel bedrijf’. “Als je nooit begint aan het beste besluit dat je samen bent overeengekomen, kun je het bedrijfsleven in de regio nooit beter maken. Je hebt als ondernemer alle vrijheid, maar je moet wel doelstellingen hebben om ze te verwezenlijken. Ik weet zeker dat Alferink Installatietechniek in 2025 in een CO2-neutraal bedrijfspand werkt. Die doelstelling heb ik opgehangen aan het verkleinen van onze ecologische voetafdruk. Dat is mijn stok achter de deur. Vanaf 2011 ben ik bezig met deze prestatieladder.
“We zijn voor het eerst in 2013 gecertificeerd. Elke keer neem je een stap en kom je verder op de ladder.” Inmiddels rijdt Alferink Installatietechniek met twintig procent van de bedrijfswagens honderd procent elektrisch en zijn er acht oplaadpalen geplaatst op het terrein.
De ecologische voetprint heeft Grashof beter bewust gemaakt van het verbruik van grondstoffen. “Alferink behoort bij de bouwsector, maar als je een gemiddeld bouwbedrijf vraagt hoeveel milieubelasting hij betaalt of vraagt hoeveel kilometers de bedrijfswagens jaarlijks rijden, halen ze hun schouders op. Ik weet het wel. Wij rijden 1 miljoen kilometer per jaar. Dan denk je: ’potverdorie, hoeveel brandstof is dat? Dan kun je terdege van invloed zijn op de belasting van de aarde.”
Alferink Installatietechniek heeft 75 mensen in dienst. Ook zijn medewerkers moedigt Grashof aan bij te dragen aan de voetprint. “Ik heb aan de mensen gevraagd om zuiniger te rijden dan het jaar ervoor. Ik heb daar een beloning op gezet.” In de nieuwsbrief en op de website van het bedrijf etaleert hij aan de buitenwereld wat die inspanningen Alferink geleverd heeft. “Als je de stapjes laat zien, dan zeggen mensen al gauw: ‘oh, dat kan ik ook’. Daar ligt onze verantwoordelijkheid, de kracht van ondernemen en onze taak om onze regio economisch aantrekkelijk te houden. De markteconomie brengt een beweging op gang van meer, meer, meer groei. Bij ons is dat beter, beter, beter en kan ook prima samengaan met groei en dat is niet gek. De nieuwe generatie is minder materialistisch dan wij en zij zijn het die over tien jaar met de bedrijven verder moeten. Energie hoort misschien niet bij de corebusiness, maar als je er geen aandacht voor hebt, kiezen ze niet voor jouw bedrijf. De vraag die bij mij blijft hangen is: er is zoveel informatie en advieshulp van AOD. Waarom investeer je niet, als je het heel snel terug kan verdienen, materieel of immaterieel.“
(Artikel: Eveline Zuurbier, foto: Marcel Houwer)
Vincent Gosselink van Slagerij Gosselink in Lichtenvoorde vindt het steeds interessanter worden om zijn maandelijkse energierekening te bekijken. ‘Vergeleken met vorig jaar deze tijd is onze rekening nu € 250,- per maand lager. Dat is niet niks, als ondernemer kun je dat bedrag goed gebruiken in deze tijd het is toch € 3000,- per jaar’, zegt Gosselink.
Zonder enige kosten te maken, kun je al heel veel doen om de energierekening naar beneden te brengen. ‘Hoe we dat voor elkaar krijgen? We zetten ’s avonds en in het weekend de boiler uit. Het is even wennen, maar het wordt op een gegeven moment een gewoonte om direct na het schoonmaken de stekker uit de boiler te halen. Dat scheelt al heel veel. Verder hebben we in de werkplaats -achterin de slagerij- en in de winkel nu ledverlichting. Het vervangen van licht maakt deel uit van ons normale onderhoudsplan; eens in de tijd zijn dingen aan vervanging toe of moet je met de verfkwast rond.
We letten veel meer op ons gedrag; we doen gewoon iedere keer de lamp aan en uit als we naar de koelcel in de kelder lopen. Boven de toonbank zijn negen lampen die ik nog wil vervangen, die zijn nogal duur omdat het speciale lampen zijn. Toch ga ik ze wel vervangen omdat het meteen loont in het verbruik. Dat het totaal zoveel per maand zou schelen, had ik nooit gedacht’.
De winkeldeur blijft dicht als het buiten koud of heel warm is. ‘Dat scheelt zoveel energie. Je kunt je wel voorstellen dat we, met onze verse producten, niet willen dat de temperatuur zo schommelt. En in de zomer wil je de insecten natuurlijk buiten houden. Klanten reageren er heel goed op, het was even vreemd, het bordje dat de deur gesloten is, maar nu is iedereen gewend.
‘Ik zou collega-ondernemers willen oproepen om goed op te letten waar je op kunt besparen. Ook als er geen geld is voor investeringen kun je al veel verduurzamen. Let op je gedrag, let op het aantal aansluitingen van je stroom en richt die slim in. Wees bewust van waar je ongemerkt geld laat weglopen, juist in deze tijd’, aldus Gosselink.
Ondernemers profiteren van Achterhoek Onderneemt Duurzaam. Dit is een project waarbij u niet hoeft te betalen voor een energiescan van uw pand of voor een duurzaamheidsscan van uw bedrijf. We kunnen ons voorstellen dat u momenteel andere prioriteiten hebt. Maar wilt u alvast een scan reserveren, dan kunt u zich hiervoor aanmelden. Zodra het weer veilig is om scans uit te voeren, nemen wij contact met u op voor het maken van een afspraak.
De energietransitie heeft de volle aandacht van de gemeente Oost Gelre. Er zijn al flink wat stappen gezet maar er moet ook nog veel gebeuren, weten wethouder Bart Porskamp en duurzaamheidscoördinator Marcel Reintjes. “We willen zelf het goede voorbeeld geven en hopen op een sneeuwbaleffect.”
In het Akkoord van Groenlo van 2013 hebben de acht Achterhoekse gemeenten afgesproken te streven naar een energie-neutrale Achterhoek in 2030. Er moet dan net zoveel energie duurzaam worden opgewekt als er wordt verbruikt. Dat geldt overigens voor de gebouwde omgeving, dus exclusief mobiliteit. De gemeente Oost Gelre is één de ondertekenaars van het akkoord. Wethouder Bart Porskamp en duurzaamheidscoördinator Marcel Reintjes gaan dieper in op het onderwerp.
“We merken dat de energietransitie in een stroomversnelling komt. Het draagvlak om met duurzaamheid aan de slag te gaan, neemt toe. Dat heeft zeker ook met bewustwording te maken. Juist die intrinsieke motivatie is van groot belang, daarmee sorteer je het grootste effect. Maar tegelijkertijd is er het besef dat er gezien de ambitieuze doelstelling er nog veel moet worden gedaan.”
“Beleidsmatig zijn er vier pijlers. Dan gaat het om huishoudens, ondernemers, grootschalige energieopwekking en gemeentelijk vastgoed. Laten we in dit verband inzoomen op het bedrijfsleven. We hebben als gemeente, samen met de provincie, budget vrijgemaakt om ondernemers te ondersteunen en stimuleren. Dat gebeurt door voorlichting en het kosteloos aanbieden van energiescans.”
“Zeker, er is veel belangstelling voor de energiescans van Achterhoek Onderneemt Duurzaam. Ondernemers krijgen daarmee gelijk inzichtelijk wat ze kunnen doen op het gebied van energiebesparende maatregelen. Uit bedrijfseconomisch oogpunt is dat zeer waardevol, maar ook het klimaat geldt als een argument om duurzaam te ondernemen. De ervaringen zijn heel positief. Daardoor maken bedrijven elkaar enthousiast.”
“We willen het bedrijfsleven liever op een positieve manier in beweging brengen. Dus door te benadrukken dat je met gerichte maatregelen structureel geld kunt besparen en het milieu er bij gebaat is. De stok-methode vinden we minder gepast, al kan het wel een reden zijn om nu in actie te komen en niet af te blijven wachten. In dat verband is het goed om te vermelden dat bedrijven die een energiescan laten uitvoeren, met enkele extra handelingen voldoen aan de eisen van de informatieplicht.”
“Ja, het leeft sterk. Zo werd de kick-off van Oost Gelre Onderneemt Duurzaam erg goed bezocht en timmert het projectteam ambitieus aan de weg. Ook burgers willen stappen zetten. Dan doen ze bijvoorbeeld door hun woningen goed te isoleren en te investeren in zonnepanelen. Daarnaast zijn er mooie energieprojecten ontstaan zoals Groenkracht Groenlo, Vragender Duurzaam en Zonnig Zieuwent.”
“Er is behoorlijk geïnvesteerd in duurzaamheid. We hebben momenteel 1.385 zonnepanelen geplaatst op onze eigen gebouwen. Het totale opgewekte vermogen is ongeveer 430 kWp met een opbrengst van zo’n 375.000 kWh per jaar. Dat is ruim 36 procent van het totale elektraverbruik van de gemeentelijke gebouwen. Het gemeentehuis is nog niet helemaal energieneutraal. Er is een laagtemperatuursysteem toegepast voor verwarming en koeling, zogenoemde klimaatplafonds in combinatie met een warmtewiel. Alle verlichting is uitgevoerd in LED inclusief slimme schakelingen. Het gemeentehuis is eind 2018 aangesloten op het warmtenet van Energiek en is tevens voorzien van een elektrische warmtepomp. De warmtepomp kan zowel de koeling als een deel van de verwarming verzorgen.”
Op dinsdagavond 25 juni houdt Oost Gelre Onderneemt Duurzaam in De Mattelier in Groenlo een informatiebijeenkomst over energiebesparingsmogelijkheden en de informatieplicht in het kader van de Wet Milieubeheer. Ondernemers krijgen nuttige tips en kunnen zich laten inspireren door ervaringen van collega’s en een boeiende gastspreker. Meer informatie vindt u op de pagina ‘Agenda’.
Gerrit Boevink is overtuigd: ‘Modern ondernemen gaat samen met kritisch kijken naar je organisatie, mensen en bedrijfsvoering. De gratis DOE-scan is daarom een uitgelezen kans. Toch was de uitkomst in ons geval opmerkelijk: als we nog meer stroom besparen, doen we onszelf te kort.’
Huijskes-Boevink levert gereedschap aan professionals en particulieren. De oppervlakte van de winkel en het magazijn samen bedraagt zo’n 1800m2. ‘Dat moet allemaal verlicht en verwarmd worden. We waren benieuwd of dat beter kon. Toegegeven, zegt Gerrit, we hebben 4 jaar geleden alle verlichting al vervangen door led. Dat leverde destijds een besparing op van zo’n 20.000 kWh per jaar. We zitten nu rondom de 55.000 kWh. En daar zit precies de pijn: boven de 50.000 kWh ben je grootverbruiker. Daaronder ben je kleingebruiker en val je in een hogere tariefschaal.
‘Doordat we rond die grens zitten, is het nu niet rendabel om verder te bezuinigen op elektriciteit. Besparen is pas weer slim als we de gasinstallatie van de verwarming vervangen door een warmtepomp. Dan stijgt ons stroomverbruik en loont het wel om zelf energie op te wekken. Maar zo’n pomp komt er pas als de huidige installatie het begeeft. Je moet het wel zo effectief mogelijk plannen. Anders doe je jezelf te kort.’
‘Als leverancier van gereedschap zijn we ook verantwoordelijk om onze klanten te voorzien van de meest duurzame en energiezuinige producten. We adviseren steeds vaker gereedschap met accu’s. Dat is milieu- en geluidstechnisch beter maar het levert ook blije werknemers op. En dankbare opdrachtgevers want ook die worden steeds kritischer op het gereedschap waarmee wordt gewerkt.’
De DOE-scan gaat over meer dan alleen energie. Het levert veel op. Ook dat het belangrijk is om je medewerkers actief bij zaken te betrekken. Als moderne ondernemer moeten we wat vaker in de spiegel kijken. Zo blijven we alert. Vandaar dat het belangrijk is dat er een externe adviseur meekijkt. Die brengt je soms op andere ideeën!’
contact aanmelden voor een scan
Aan het woord is Ivo Thuinte (33) van – welke Grollenaar kent het niet – Warenhuis Post. Hij is de derde generatie en rondde onlangs een verbouwing af waarbij de winkel werd uitgebreid van 400 naar 600m2. De verbouwing was een natuurlijk moment om te verduurzamen. De jaarafrekening die erop volgde leverde een besparing op van maar liefst € 2.000,-.
Tijdens de verbouwing zijn alle tl-buizen vervangen door ledpanelen. Dat kost ongeveer € 5.000,- maar levert elk jaar een besparing op van 21.000 kWh. ‘En’, zegt Ivo, ‘dat scheelt ook in geld en gedoe: ik moest elke week wel een geknapte tl-buis vervangen, dat is gelukkig verleden tijd.’ De vloer en ook de buitengevels zijn geïsoleerd en de enkele beglazing is vervangen door HR++ glas. De oude entreedeur is verplaatst naar de achterdeur. Die sluit nu automatisch zodat er minder warmte verloren gaat. ‘Aan de voorkant plaatsten we een nieuwe schuifdeur. De capaciteit van de vloerverwarming is net achter de entree, iets hoger om de ergste kou op te vangen. Al met al verbruik ik door de vloerverwarming wel wat meer gas. Maar per saldo ben ik € 2.000 goedkoper uit!’
‘Heel eerlijk? Ik was de jongens van de MKB Energiecheck Achterhoek net vóór door de verbouwing. Er kwamen slechts een paar kleine verbeterpunten uit. Maar de bevestiging dat je voor nu het maximale doet is heel geruststellend. Natuurlijk kan het altijd beter… Met een warmtepomp en zonnepanelen bijvoorbeeld. Die staan op mijn verlanglijstje voor later. We hebben er bij de verbouw al wel een beetje op geanticipeerd dat er ooit een warmtepomp komt. Maar alles op zijn tijd. Het moet ook passen bij de exploitatie.’
‘Of de vierde generatie al staat te trappelen? Nee’, lacht Ivo. ‘De oudste is pas 3,5! Maar juist voor hen is het van belang dat we bewust omgaan met energie. Dat is ook goed voor de winstgevendheid en de continuïteit van het bedrijf en onze inkomsten. Ook al zijn we klein. Er valt echt winst te behalen. Ik raad alle MKB- collega’s dan ook van harte aan om de MKB Energiecheck Achterhoek te (laten) doen. Onze winstmarges houden vaak niet over. Zo’n check kan met weinig investeringen juist geld opleveren!’
contact aanmelden voor een scan
‘Je hebt met de DOE-scan een hele mooie routekaart in handen, waarmee je precies kunt zien welke maatregelen je kunt nemen en in welke volgorde je dat het beste kunt doen. Dat geeft veel rust, ook omdat je niet alles ineens hoeft te doen’.
Laurens Grashof vertelt dat Alferink Installatietechniek uit Groenlo al sinds 2010 bewust bezig is met het verminderen van CO2-uitstoot. ‘We hebben de CO2-prestatieladder certificering sinds 2013 en dat geeft ons ieder jaar weer een moment waarop we geconfronteerd worden met onze eigen uitstoot. De DOE-scan was een mooie bevestiging dat we op de goede weg zitten.
De adviseur stippelt een routekaart voor je uit, waarmee je een ideale leidraad hebt voor al je investeringen. Dat zorgt ervoor dat je de goede investeringen doet op de natuurlijke momenten van vervanging in je bedrijf. Of het nu gaat om machines, auto’s of licht: als je toch moet investeren omdat de levensloopduur voorbij is, kun je maar beter ‘no-regret’ keuzes maken.
Bovendien zorgt de scan ervoor dat je er bewust van wordt, dat je vaak veel onnodige CO2 de lucht in pompt. Onze uitstoot wordt bijvoorbeeld voor 75% bepaald door de auto’s waarmee onze medewerkers naar klanten rijden. Het liefst vervang ik ze allemaal door elektrische auto’s, maar dat is me nog net te duur. Maar we hebben al wel een ‘bewust rijden project’ als tussenstap gedaan. We lieten zien wat het verbruik van de zuinige rijders was en zetten dat naast het verbruik van de grootverbruikers. En dat werkt! Door onze medewerkers bewust te maken van hun manier van rijden hebben we nu minder brandstofverbruik, minder slijtage én minder CO2-uitstoot.
Veel ondernemers hebben het te druk met hun eigen bedrijfsvoering om aandacht te geven aan duurzaam ondernemen. Terwijl we allemaal weten dat we zo niet door kunnen gaan. Daarom is het zo prachtig om mee te doen met dit project. Makkelijker kun je het eigenlijk niet krijgen’, lacht Grashof.
contact aanmelden voor een scan
Ondernemen is meer dan zoveel mogelijk omzet draaien. Luuk Domhof, mede-eigenaar van De Timp in Zieuwent, kiest nadrukkelijk voor een duurzame route. ‘Goed zijn voor je omgeving en alles wat erbij hoort, dat is onze kernvisie. Het levert uiteindelijk veel meer op. En dan kijk ik niet gelijk naar rendement, integendeel.’
Voorsprong door innovatie en vernieuwingskracht. Het anders doen dan anderen, dat vormt het uitgangspunt bij De Timp, dat groot werd in evenementenservice met mobiele frietkramen. Er zijn de afgelopen jaren tal van maatregelen getroffen waardoor het bedrijf van Luuk Domhof, Theo Winters en Thijs Engelen inmiddels energieneutraal is. ‘Voor ons is duurzaam ondernemen niet alleen een mooi verhaal, het is vooral een kwestie van doen!’ Een circulaire economie komt door de visie en daadkracht van deze pioniers een stuk dichterbij.
Duurzaamheid verwerken en vermarkten is bij De Timp uitgegroeid tot een gerichte aanpak. ‘Dat geeft niet alleen ons maar ook onze opdrachtgevers een goed gevoel’, vertelt Domhof. Dat zie je bij de onderneming op verschillende manieren terug. Zo liggen er ongeveer 250 zonnepanelen op het dak van het bedrijfspand en wordt er zoveel mogelijk met vaste leveranciers gewerkt, het liefst in de nabije regio. ‘Van grond tot mond’ is het principe. Verder krijgt de afgewerkte frituurolie van De Timp een tweede leven. Het wordt verwerkt en elders geschikt gemaakt als biodiesel. De bedrijfswagens lopen allemaal op deze brandstof. Het gebruik van milieuvriendelijke verpakkingen en het hergebruik van materialen zijn andere speerpunten. ‘Je kunt veel doen, maar dan moet je wel doorpakken. Het draait allemaal om milieuwinst. Daarbij is het rendement en dus het verdienmodel niet van doorslaggevend belang’, aldus de ondernemer. Het bedrijfspand wordt verwarmd met behulp van twee luchtwarmtepompen. Aardgas is niet meer nodig.
Enkele mobiele frietkramen van De Timp hanteren het concept Frituur d’natuur. Het gaat om de Groentainer, de Engelse stadsbus en de GROENwagen, die voorzien zijn van zonnepanelen en zelfs over opslagaccu’s beschikken. Zo is de GROENwagen zelfvoorzienend qua stroom, uniek in de wereld. Zijn de accu’s volgeladen, dan wordt er energie teruggeleverd aan het net. De zonnecollectoren worden optimaal benut, want ook als de wagen in gebruik is wordt er energie opgewekt. ‘De voordelen zijn toch al groot’, zegt Domhof. ‘De organisatie hoeft niet voor een stroomvoorziening te zorgen, je bespaart flink op stroomverbruik, je beperkt de geluidsoverlast en het milieu wordt aanzienlijk minder belast.’ Mocht de accu onverhoopt niet werken, dan wordt er automatisch overgeschakeld op de aggregaat. Die werkt op biodiesel gemaakt van de eigen frituurolie. In de toekomst is het de bedoeling om ‘off-grid’ te gaan met batterijopslag om volledig onafhankelijk te kunnen zijn. ‘Ons groene karakter spreekt evenementenorganisaties aan. Ze kiezen bewust voor ons, dat is de meerwaarde van de werkwijze. Je kunt het ook toepassen als marketinginstrument. Het zorgt sowieso voor goodwill. Aan de andere kant motiveert en inspireert het mensen, waaronder medewerkers. Ook dat is een doel op zich.’ De friteuses in de units werken nog op propaangas. Dat willen de eigenaren van De Timp op termijn graag anders zien. Biogas of synthetisch gas zijn toekomstige alternatieven. ‘Het is al wel op de markt, maar nog niet beschikbaar. We volgen de ontwikkelingen op de voet. Want dat is de volgende uitdaging. We willen de mogelijkheden die er zijn maximaal benutten. Om zo een beweging op gang te brengen. Hopelijk volgen veel bedrijven ons voorbeeld.’