Rensa Doetinchem: ‘Mis de boot niet’

CO₂-reductie is een belangrijk onderdeel van de bedrijfsvoering bij groothandelaren Rensa en GévierDales, beide behorend tot de Rensa Family. We vroegen Jur Hofland, Logistiek Engineer, naar de drijfveren. ‘We vinden het essentieel om zo min mogelijk CO₂ uit te stoten. Als je maar een beetje visie hebt op wat er gaande is in de wereld, dan zie je dat bedrijven die niet duurzaam zijn de boot gaan missen. Maar buiten dat: we willen dit gewoon. Het is min of meer een principekwestie’.

Laaghangend fruit eerst

Rensa behoort tot de groenste groothandelaren in Nederland. De technische groothandel in verwarming en ventilatie zet sinds 10 jaar vol in op een duurzame bedrijfsvoering. We hebben de bronnen van onze uitstoot zorgvuldig in beeld gebracht. Daardoor zagen we dat 80% te maken heeft met onze logistiek. Dat is dus een van de eerste dingen die we hebben aangepakt. Je moet met het laaghangend fruit beginnen natuurlijk.’

Flinke CO₂ reductie in transport

‘We hebben op dit moment 50 eigen vrachtwagens rondrijden. Daarvan rijden er al 5 op HVO-brandstof. Dat is een mix van plantaardige brandstof met diesel. Het scheelt toch bijna 20%  CO_2-uitstoot. We rijden nog niet 100% plantaardig, omdat je nog wel eens onderweg moet tanken bij een verre levering. En we blijven natuurlijk wel  commerciële bedrijven: het moet ook praktisch blijven. Op dit moment zijn we aan het testen met volledig elektrische bedrijfswagens. Iedere keer valt er weer een stukje in de puzzel: steeds verder richting klimaatneutraal.’

Groene stroom, groen gas

‘In onze bedrijfspanden staat deze visie eveneens centraal. Bij iedere keuze wegen we af of de duurzame optie mogelijk is. Ik maak altijd een klein businessmodelletje dat de CO₂-reductie tegenover de kosten zet. Dat maakt dat we sinds januari nu ook groen gas in onze bedrijfspanden hebben, we hadden al een tijdje groene stroom. En ons nieuwe magazijn in Doetinchem, dat eind dit jaar klaar is, kunnen we helemaal energieneutraal maken. Weer een stapje dichter bij ons doel’.

Doen wat je al kunt

De duurzame stappen leveren Rensa en GévierDales een groen imago en een renderend businessmodel op. Hofland: ‘Het is moeilijk om in cijfers uit te drukken wat het ons oplevert. Maar zonder duurzame bedrijfsvoering sta je bij tenders sowieso buiten spel. Dus om onze omzet te blijven houden zullen we wel moeten. En vergis je niet in wat het voor je imago doet. Ik zou ieder bedrijf willen oproepen om te kijken hoe je duurzaamheid al kunt toepassen in je bedrijf. Je kunt veel technische toepassingen doen die een investering vragen zoals: duurzaam transport, gebouwen, warmtepompen en dat soort dingen. Maar als je die investeringsruimte niet hebt kun je ook al heel veel doen in de processen en het gedrag binnen je bedrijf. Ik denk dan aan de beladingsgraad van je vrachtwagens of een opleiding om je chauffeurs zuiniger te laten rijden. Dat soort stappen levert je meteen, vanaf dag één, geld op. Co₂-reductie en kostenbesparing gaan echt hand in hand, dat hebben we in die 10 jaar wel geleerd. Mis de boot niet, mensen!’.

Wethouder Paul Hofman ziet energietransitie als enorme kans

Wethouder Paul Hofman noemt het de grootste ‘verbouwing’ van Nederland sinds de Tweede Wereldoorlog. “En we staan pas aan het begin van de energietransitie. Ik zie het vooral als een enorme kans. Er valt zoveel te winnen.” De wethouder en duurzaamheidscoördinator Erik Mol zien daarbij een belangrijke rol voor het bedrijfsleven in de gemeente Bronckhorst. “Er is ondernemerschap vereist.”

In het Akkoord van Groenlo van 2013 hebben de acht Achterhoekse gemeenten afgesproken te streven naar een energie-neutrale Achterhoek in 2030. Er moet dan net zoveel energie duurzaam worden opgewekt als er wordt verbruikt. Dat geldt overigens voor de gebouwde omgeving, dus exclusief mobiliteit. De gemeente Bronckhorst is één de ondertekenaars van het akkoord. Wethouder Paul Hofman en duurzaamheidscoördinator Erik Mol gaan dieper in op het onderwerp.

Ligt Bronckhorst op koers?

“Zowel burgers als bedrijven zijn er steeds meer mee bezig. Het begint echt te leven en alle partijen komen in beweging. Toch blijft het een grote opgave. Je moet het zien als een gezamenlijke zoektocht. Dat vergt een andere manier van denken. Voor het bedrijfsleven wordt de nieuwe economie werkelijkheid. Er is ondernemerschap en visie nodig om in te spelen op de transitie van fossiel naar duurzaam. Als je daar energie insteekt, betaalt dat zich dubbel en dwars terug. Het is goed als iedereen zijn steentje bijdraagt, daarmee oefen je invloed uit.”

Wat is de rol van de gemeente?

“We willen vooral stimuleren, faciliteren en als voorbeeld dienen. Het is altijd een wisselwerking, partijen kunnen elkaar inspireren en enthousiast maken. Daarom is het goed om praktijkverhalen te delen. Samen kom je verder. Daar helpen we als gemeente graag aan mee. Je ziet ook dat er bij aanbestedingen geselecteerd wordt op duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Daarmee geef je al een signaal af.”

Voor welke aanpak wordt gekozen?

“Het is goed om te benadrukken dat bedrijven zichzelf in de kaart spelen als ze met het onderwerp aan de slag gaan. Dat biedt toekomstperspectief. Bewustwording is daarbij van groot belang. Gelukkig timmeren er al veel ondernemingen actief aan de weg. Daarnaast richten we ons ook op de inwoners als het gaat om het energievraagstuk. Zo is bijvoorbeeld het initiatief ontstaan om een Klimaatfestival te houden. De eerste editie onder de naam Op Morgen! heeft onlangs plaatsgevonden. Op Morgen is een platform van en voor iedereen in de gemeente Bronckhorst. Hiermee willen we elkaar inspireren voor een duurzame toekomst en onze krachten bundelen voor een beter klimaat. En tot slot, successen moet je samen vieren. Dat maakt het enthousiasme alleen maar groter en zorgt voor een bepaalde dynamiek.”

Zijn er veel duurzaamheidsinitiatieven?

“Dat mag je wel zeggen. Zo zijn er in onze gemeente maar liefst zeven energiecoöperaties actief. We vinden het belangrijk dat partijen gezamenlijk een duurzaamheidsslag maken. Energie en maatschappelijk verantwoord ondernemen lenen zich uitstekend voor een collectieve aanpak via bedrijvenparken, bedrijventerreinen of ondernemersverenigingen. Zo’n traject is kansrijker. Je leert van elkaar en kunt betere afspraken maken. Daardoor valt er meer winst te behalen, zowel bedrijfseconomisch als op het gebied van het milieu.”

Hoe duurzaam is de gemeente eigenlijk zelf?

“Terechte vraag, je moet het ook zelf laten zien. Eerlijk gezegd, als gemeente zijn we best goed en vooruitstrevend bezig. Het nieuwe gemeentehuis was in 2010 het meest duurzame gemeentehuis van ons land. Het pand is aardgasloos, voorzien van zonnepanelen en feitelijk energieneutraal aangezien we duurzaam opgewekte energie inkopen bij Agem. Vrijwel alle verlichting in de gemeente is inmiddels vervangen door led, en ook nog eens slim op afstand bedienbaar. Smart Connected, zoals dat heet. In totaal wordt er op deze manier 50 procent bespaard op de kosten voor verlichting. Verder zijn de nieuwe gemeentewerf en brandweerkazerne energieneutraal en zijn we van plan een CO_² prestatieladder in te voeren.”

Waarom verstrekt de gemeente via Achterhoek Onderneemt Duurzaam kosteloze energiescans?

“Doel is om de energietransitie in Bronckhorst in een stroomversnelling te brengen. De scans blijken een prima middel om bedrijven in actie te laten komen. Ondernemers hebben niet altijd in de gaten wat de potentie is, waar de mogelijkheden liggen. Met een Energiescan of een MKB Energy Check krijgen ze het inzicht. Het werkt goed dat er met externe ogen naar de specifieke bedrijfssituatie wordt gekeken. Waar liggen de kansen en wat levert het op. Veel, zo leert de ervaring.”

Wethouder Janine Kock wil bedrijven stimuleren

De agenda van wethouder Janine Kock wordt momenteel veelal bepaald door onderwerpen die met duurzaamheid te maken hebben. “Klimaat, milieu en energie staan volop in de belangstelling. Je hoeft geen krant open te slaan of televisie aan te zetten of het gaat erover. Terecht, want er moet echt wat gebeuren”, aldus Janine Kock.

De belangrijkste boodschap van de bevlogen wethouder: “Duurzaamheid is een kans en levert gewoon heel veel op. Dat geldt voor bedrijven én burgers. Iedereen kan zijn steentje bijdragen, ook op bescheiden niveau met kleine initiatieven. Het moet behapbaar zijn, dan boek je stap voor stap resultaat en bereik je uiteindelijk het meeste.”

In het Akkoord van Groenlo van 2009 hebben de acht Achterhoekse gemeenten afgesproken te streven naar een energie-neutrale Achterhoek in 2030. Er moet dan net zoveel energie duurzaam worden opgewekt als er wordt verbruikt. Dat geldt overigens voor de gebouwde omgeving, dus exclusief mobiliteit. De gemeente Oude IJsselstreek is één de ondertekenaars van het akkoord. Wethouder Janine Kock en beleidsadviseur economie Rob Wellink gaan dieper in op het thema.

Hoe ontwikkelt de situatie zich in Oude IJsselstreek?

“Er komt zeker een bepaalde schwung in. Je merkt dat het leeft! Bedrijven en inwoners worden zich bewust en komen in actie. Dat is uiteraard een goede zaak. Als je de doelen wilt halen, en daar gaan we voor, is er een breed draagvlak nodig. Toch zal er tot 2030 meer energie moeten worden opgewekt. Met 19 windmolens, 20 hectare zon op dak, 56 hectare zon op de grond en 14 miljoen kuub gas uit biomassa en biovergisting halen we het in onze gemeente. Met deze verdeelsleutel mag overigens geschoven worden. Op het gebied van energiebesparing zitten we wel op koers. Kortom, er is werk aan de winkel.”

Op welke manier kan de gemeente hierbij een stimulerende rol spelen?

“We scheppen de voorwaarden, bijvoorbeeld door het uitnodigingskader dat onlangs is opgesteld. Dat moet je zien als een kansenkaart en is gebaseerd op het bestemmingsplan buitengebied. Allerlei initiatieven worden langs de meetlat gelegd en via die weg beoordeeld. Dat schept duidelijkheid en past in het rode loper beleid, omdat je samen met initiatiefnemers een duidelijk afgebakend traject gaat bewandelen. Projecten kunnen relatief snel, concreet en lokaal, worden ingevuld. Daardoor ontstaat draagvlak en is participatie mogelijk. Dat vergroot de haalbaarheid. Verder kunnen bedrijven en inwoners altijd bij ons terecht voor informatie en als het mogelijk is faciliteren we plannen.”

Is het bedrijfsleven bereid om te investeren in duurzaamheid?

“Dat is per bedrijf verschillend. Intrinsieke motivatie is daarbij cruciaal. In zijn algemeenheid zien we een positieve ontwikkeling. Dat komt door de koplopers die anderen stimuleren en enthousiasmeren om ook aan de slag te gaan. Het loont namelijk altijd. We moeten met zijn allen verantwoordelijkheid nemen om een leefbare wereld door te geven. En aan de andere kant is het ook financieel erg interessant. De energierekening gaat structureel omlaag, je krijgt als onderneming meer klantwaarde en bindt makkelijker medewerkers. Voornamelijk jonge mensen kijken steeds meer naar het imago van een bedrijf bij het solliciteren.”

Bedrijven kunnen kosteloze energiescans laten uitvoeren. Is dat verstandig?

“Absoluut! Je bent bij wijze van spreken gek als je het niet zou doen. Je krijgt op een presenteerblaadje wat de mogelijkheden zijn om energie te besparen en duurzaamheid te integreren in je bedrijfsvoering. Het past ook bij innovatief denken. Kijk verder dan vandaag en maak duurzaam en structureel het verschil. Je krijgt bezoek van een expert, die je normaal gesproken voor een flink bedrag zou moeten inhuren. En het rapport biedt uitkomst in verband met de informatieplicht in het kader van de Wet Milieubeheer per 1 juli. Kortom, wat zou je tegenhouden?”

Zijn er veel duurzaamheidsinitiatieven in Oude IJsselstreek?

“Daarover mogen we niet klagen, al zijn het er natuurlijk nooit genoeg gezien het hoge ambitieniveau. Maar we zitten op de goede weg. Er zijn gelukkig pioniers die het voortouw nemen en andere partijen aanjagen. Niet voor niets is Oude IJsselstreek geselecteerd voor de Gelderse Circulaire Estafette. Alle gemeentes en initiatieven die een wezenlijke bijdrage leveren aan de ontwikkeling van de circulaire economie in de provincie Gelderland komen daarvoor in aanmerking. Verder staat bij de ontwikkeling van industriegebied Hofskamp Oost III duurzaamheid bijvoorbeeld op nummer één en wordt er enthousiast ingespeeld op het plan voor een regionale grondstoffenbank.”

Timmert de gemeente zelf ook aan de weg?

“Buiten de stimulerende en faciliterende rol is de aanpak erop gericht onze eigen gebouwen te verduurzamen. Op het gemeentehuis liggen ongeveer 370 zonnepanelen en Sporthal IJsselweide op de grens van Gendringen en Ulft beschikt eveneens over zonnepanelen. De openbare verlichting wordt geleidelijk vervangen door led en we trainen medewerkers in circulair inkopen. Bij aanbestedingen vormt duurzaamheid een belangrijk onderdeel.”

Kosteloze energiescan wordt goed ontvangen

“Iedereen krijgt graag een cadeau. Dat geldt ook voor ondernemers. Mede daarom word ik met open armen ontvangen. Ik heb namelijk iets weg te geven. Het gaat om een kosteloze energiescan. De uitkomsten daarvan kunnen heel goed uitpakken. Het leidt in de meeste gevallen tot forse besparingen en daarmee structureel een flink financieel voordeel. Bedrijven zijn er maar wat blij mee, zo is mijn ervaring.”

Leefbaarheid, aantrekkelijkheid en duurzaamheid

Aan het woord is Albert Hoen (68). Hij zet zich als ambassadeur belangeloos in voor Achterhoek Onderneemt Duurzaam (AOD). Albert weet waarover hij praat. Hij was jarenlang directeur van Arendsen Machinefabriek op bedrijventerrein Keppelseweg in Doetinchem. Het bedrijf dat in 2015 aan de Slagman Groep werd verkocht. “Ik voel me nog steeds nauw betrokken bij het bedrijventerrein en bij de Stichting Parkmanagement Bedrijventerrein Keppelseweg (SPBK). Arendsen Machinefabriek was er als één van de eerste bedrijven sinds 1969 gevestigd. Daarnaast bezit ik er nog vastgoed. Ik vind het belangrijk dat het bedrijventerrein floreert en toekomstbestendig wordt gemaakt. Leefbaarheid, aantrekkelijkheid en duurzaamheid zijn speerpunten. Daar draag ik graag mijn steentje aan bij.”

Voorkom bedrijfsblindheid

Albert doet dat door bedrijven te bezoeken en ze te wijzen op de beschikbare energiescans van Achterhoek Onderneemt Duurzaam. “Het zijn kosteloze scans, dus de bedrijven hebben niets te verliezen. Ik verstrek alle informatie en benadruk dat het goed is om je onderneming een keer extern te laten doorlichten. Er zijn onderdelen of punten waar je zelf nooit aan hebt gedacht. Zie het als bedrijfsblindheid. Dat hoor ik ook vaak terug.” Zijn individuele benadering werpt vruchten af. Eerst ontvangen de bedrijven een brief met een presentje, een handige multitool. “Dat is een nuttige en goede binnenkomer, het blijft hangen. Een tijdje later worden ze gebeld voor een persoonlijk gesprek. Ik heb inmiddels al een groot aantal bedrijven bezocht en bijna iedereen is enthousiast en laat een scan doen. Slechts één ondernemer hield de boot af.”

Reëel beeld

“Het milieu krijgt terecht steeds meer aandacht. Ik vind het wel belangrijk om een eerlijk en reëel beeld te schetsen. Ondernemers prikken gelijk door een te rooskleurige voorstelling van zaken. Er moeten ook mogelijkheden zijn om te investeren, want anders heeft het geen zin om over een terugverdientijd te praten.”

Waardevol, ook voor de informatieplicht

“Al met al is het verstandig om in actie te komen. Ik wijs ondernemers daarbij ook op hun verantwoordelijkheid. Het valt me op dat al veel bedrijven met duurzaamheid en energiebesparende maatregelen bezig zijn. Het ontbreekt echter aan kennis, overzicht en samenhang. Daarom is een energiescan zo waardevol. Je krijgt een totaalbeeld en hebt iets concreets in handen. Dat laatste is heel prettig, want vanaf dit jaar bestaat de informatieplicht energiebesparing. Met de scan voldoe je hieraan. Ik vind het erg leuk en waardevol om ondernemers te helpen. Daar ga ik dan ook zeker mee door.”

Bent u ondernemer op bedrijventerrein Keppelseweg in Doetinchem en wilt u weten wat u kunt besparen? Maak een afspraak met Albert Hoen via info@achterhoekonderneemtduurzaam.nl of tel. 06-53758878.


contact  aanmelden voor een scan

Dat moet je niet willen

Voor Arjan Schuurman, directeur van de schoenengigant Schuurman Schoenen, is het heel simpel. Bij iedere verbouwing, aankoop of verandering aan een van de vele panden wordt er gezocht naar een duurzame oplossing. ‘Voor ons is het heel logisch dat we alles zo duurzaam mogelijk proberen te doen. Het is maar net wat je van huis uit hebt meegekregen, maar alles op de aarde vies achterlaten en alleen denken aan je eigen leven, dat moet je toch niet willen met z’n allen?’

Natuurlijke vervangingsmomenten

Schuurman Schoenen wil stapsgewijs van het gas af. Op het hoofdkantoor in Neede komt het al aardig in de richting. ‘Het dak op één van de hallen is aan onderhoud toe. Deze zomer wordt het dak goed geïsoleerd en dan worden er meteen 760 zonnepanelen op aangebracht. Dat gaat al een hoop energie opleveren. De tweede hal is over een jaar aan de beurt. We doen alles stapsgewijs en grijpen vooral de natuurlijke vervangingsmomenten aan om telkens meer te verduurzamen.’

Actief deurenbeleid

In de winkels, Schuurman heeft 42 vestigingen in het noorden en midden van het land, wordt het duurzaamheidsbeleid ook doorgevoerd. ‘We hebben al een tijdje een zogenaamd actief deurenbeleid. Dat betekent dat de deur niet open blijft staan als het buiten onder de 15 °C en boven de 25 °C is. Of dat omzet scheelt? Nee hoor, we krijgen zelfs extra aandacht door de ledverlichting die onze winkels uitlicht. En al zou het wel schelen, ik vind het gewoon niet kunnen dat je alle verwarmde of gekoelde lucht naar buiten laat weglopen. Dat is toch te zot voor woorden?’

Veel winkels verduurzaamd

Naast het actieve deurenbeleid en het scheiden van afval is het beleid van Schuurman om in de vestigingen zoveel mogelijk warmtepompen en ledverlichting aan te brengen. ‘Het gaat op het moment best hard, veel winkels zijn al verduurzaamd. Het levert ons flinke besparing op. Sinds de energiescan besparen we zo € 10.000,- per jaar op het hoofdkantoor en bij een winkelpand gaat het al snel over € 6000,-. En dat willen we in de nabije toekomst terugbrengen naar energieneutraal. Stapje voor stapje, gewoon telkens doen wat je kunt doen’.

Collega-ondernemers: denk in mogelijkheden

‘Ik zou collega-ondernemers willen oproepen om eens anders te denken: zeg niet meteen dat je niet wilt verduurzamen omdat het alleen maar geld kost. Maar kijk naar de mogelijkheden en zie wat er wel kan. En denk daarbij ook even aan ons milieu en aan je kinderen en kleinkinderen. Zo simpel is het. Gewoon doen wat je al kunt doen. Stap voor stap’.

‘Ik vind het een groot voordeel dat de kleuren zo goed uit komen’. Rob Teunissen van Teunissen Mode uit Ruurlo liet een Energie- en Duurzaam Ondernemen scan uitvoeren in de modezaak, gevestigd in het hartje van Ruurlo. ‘De belangrijkste maatregel die we konden nemen, was het vervangen van de verlichting door led. Dat hebben we meteen aangepakt. Met als resultaat dat we nu een hele prettige, lichte zaak hebben. Het was al vrij licht, maar je ziet wel dat de kleuren van de kleding nu veel beter uitkomen door het heldere licht.’

Subsidie

‘Er werden ons een aantal maatregelen geadviseerd, als uitkomst van de scan. De een was voor ons  interessanter dan de ander. Dat had onder andere met de terugverdientijd te maken. Maar die ledverlichting hebben we meteen aangepakt. Het was lucratief, we konden ten opzichte van onze bestaande verlichting een bedrag van bijna € 1400,- per jaar besparen. Bovendien was er subsidie beschikbaar en waren we meteen klaar voor de energiebesparingsverplichting van de overheid. Dat is toch mooi meegenomen.’

Stapsgewijs

‘De eerste verlichting hangt nu, dat was fase één. De volgende stap is het aanbrengen van nieuwe  tl-verlichting en ander etalagelicht, natuurlijk allemaal in led. Met het tl-licht gaan we nog wat extra sfeer aanbrengen in de vorm van kleuren. Die kleuren wilden we ook in de etalage realiseren, maar met de huidige techniek blijkt het nog lastig te zijn om zonlicht te overbruggen. De etalageverlichting wordt dus door ‘gewoon’ led vervangen. Als alle fasen zijn afgerond gaan we nog meer besparen.’

Gefundeerd besluit

‘Ons hart ligt bij de mode, dus je zult begrijpen dat ik niet ziel en zaligheid bezig was met de energievoorziening in mijn zaak’, lacht Teunissen. ‘Maar door de scan heb ik wel inzicht gekregen in wat het ons kan opleveren en welke mogelijkheden er voor ons waren. We kregen onafhankelijk advies over het soort verlichting, maar ook over de financiële mogelijkheden. Dat maakte dat we een gefundeerd besluit konden nemen en het daarom meteen in gang hebben gezet. Ik zou iedereen aanraden om zo’n scan te laten doen.’

Veel licht

‘Het heldere licht is echt heel prettig werken. Je ziet alles. Dat is meteen ook een klein nadeel: in de paskamer zou het licht voor de gezichtskleur juist wel wat minder helder mogen zijn. We hebben nog wat geëxperimenteerd met andere kleuren, maar uiteindelijk hebben we toch gekozen voor het licht dat de kleuren van de kleding zo goed mogelijk laat zien. Daarmee ziet de klant precies wat hij of zij koopt.  Want een tevreden klant staat natuurlijk altijd op nummer één’, zegt Teunissen.

Bekijk hier de video van Rob Teunissen van Teunissen Mode

Wethouder Bart Porskamp van Oost Gelre hoopt op sneeuwbaleffect.

‘Zelf het goede voorbeeld geven’

De energietransitie heeft de volle aandacht van de gemeente Oost Gelre. Er zijn al flink wat stappen gezet maar er moet ook nog veel gebeuren, weten wethouder Bart Porskamp en duurzaamheidscoördinator Marcel Reintjes. “We willen zelf het goede voorbeeld geven en hopen op een sneeuwbaleffect.”

In het Akkoord van Groenlo van 2013 hebben de acht Achterhoekse gemeenten afgesproken te streven naar een energie-neutrale Achterhoek in 2030. Er moet dan net zoveel energie duurzaam worden opgewekt als er wordt verbruikt. Dat geldt overigens voor de gebouwde omgeving, dus exclusief mobiliteit. De gemeente Oost Gelre is één de ondertekenaars van het akkoord. Wethouder Bart Porskamp en duurzaamheidscoördinator Marcel Reintjes gaan dieper in op het onderwerp.

Hoe staat de vlag ervoor?

“We merken dat de energietransitie in een stroomversnelling komt. Het draagvlak om met duurzaamheid aan de slag te gaan, neemt toe. Dat heeft zeker ook met bewustwording te maken. Juist die intrinsieke motivatie is van groot belang, daarmee sorteer je het grootste effect. Maar tegelijkertijd is er het besef dat er gezien de ambitieuze doelstelling er nog veel moet worden gedaan.”

Waar richt de gemeente zich op?

“Beleidsmatig zijn er vier pijlers. Dan gaat het om huishoudens, ondernemers, grootschalige energieopwekking en gemeentelijk vastgoed. Laten we in dit verband inzoomen op het bedrijfsleven. We hebben als gemeente, samen met de provincie, budget vrijgemaakt om ondernemers te ondersteunen en stimuleren. Dat gebeurt door voorlichting en het kosteloos aanbieden van energiescans.”

Werkt die aanpak?

“Zeker, er is veel belangstelling voor de energiescans van Achterhoek Onderneemt Duurzaam.  Ondernemers krijgen daarmee gelijk inzichtelijk wat ze kunnen doen op het gebied van energiebesparende maatregelen. Uit bedrijfseconomisch oogpunt is dat zeer waardevol, maar ook het klimaat geldt als een argument om duurzaam te ondernemen. De ervaringen zijn heel positief. Daardoor maken bedrijven elkaar enthousiast.”

Geldt de informatieplicht in het kader van de Wet Milieubeheer per 1 juli 2019 daarbij ook nog als factor?

“We willen het bedrijfsleven liever op een positieve manier in beweging brengen. Dus door te benadrukken dat je met gerichte maatregelen structureel geld kunt besparen en het milieu er bij gebaat is. De stok-methode vinden we minder gepast, al kan het wel een reden zijn om nu in actie te komen en niet af te blijven wachten. In dat verband is het goed om te vermelden dat bedrijven die een energiescan laten uitvoeren, met enkele extra handelingen voldoen aan de eisen van de informatieplicht.”

Zijn er veel duurzaamheidsinitiatieven in Oost Gelre?

“Ja, het leeft sterk. Zo werd de kick-off van Oost Gelre Onderneemt Duurzaam erg goed bezocht en timmert het projectteam ambitieus aan de weg. Ook burgers willen stappen zetten. Dan doen ze bijvoorbeeld door hun woningen goed te isoleren en te investeren in zonnepanelen. Daarnaast zijn er mooie energieprojecten ontstaan zoals Groenkracht Groenlo, Vragender Duurzaam en Zonnig Zieuwent.”

Hoe duurzaam is de gemeente zelf?

“Er is behoorlijk geïnvesteerd in duurzaamheid. We hebben momenteel 1.385 zonnepanelen geplaatst op onze eigen gebouwen. Het totale opgewekte vermogen is ongeveer 430 kWp met een opbrengst van zo’n 375.000 kWh per jaar. Dat is ruim 36 procent van het totale elektraverbruik van de gemeentelijke gebouwen. Het gemeentehuis is nog niet helemaal energieneutraal. Er is een laagtemperatuursysteem toegepast voor verwarming en koeling, zogenoemde klimaatplafonds in combinatie met een warmtewiel. Alle verlichting is uitgevoerd in LED inclusief slimme schakelingen. Het gemeentehuis is eind 2018 aangesloten op het warmtenet van Energiek en is tevens voorzien van een elektrische warmtepomp. De warmtepomp kan zowel de koeling als een deel van de verwarming verzorgen.”

Nuttige informatiebijeenkomst, geef je op!

Op dinsdagavond 25 juni houdt Oost Gelre Onderneemt Duurzaam in De Mattelier in Groenlo een informatiebijeenkomst over energiebesparingsmogelijkheden en de informatieplicht in het kader van de Wet Milieubeheer. Ondernemers krijgen nuttige tips en kunnen zich laten inspireren door ervaringen van collega’s en een boeiende gastspreker. Meer informatie vindt u op de pagina ‘Agenda’.

‘Meer groene energie van levensbelang’

Studenten zijn nauw betrokken bij de ontwikkeling van een Zonnepark in Sinderen (gemeente Oude IJsselstreek). Het gaat om Johan Stekelenburg, Fleur te Wiel, Wouter Kok en Roos Bruntink van het Technasium van het Almende College locatie Isala in Silvolde. Als studieopdracht maakten ze een plan van aanpak voor het Solarpark. “Meer groene energie is van levensbelang”, waarschuwen de studenten. “Het is zaak om onze aarde zo te gebruiken dat de toekomstige generaties er ook nog plezier van kunnen hebben.”

De tieners ontwierpen een plan voor een multifunctioneel zonnepark. Ze werden daarvoor benaderd door Hans Duitshof, de initiatiefnemer van het project. “De jeugd heeft andere goede ideeën en inzichten. Het is immers hun toekomst”, vertelt hij. “Het was een heel boeiende opdracht”, merkt Fleur te Wiel op. “Het is jammer dat duurzaamheid niet als vak op school wordt gegeven. Dat is ons met deze uitdagende opdracht wel duidelijk geworden. Het zou voor een extra stimulans kunnen zorgen”, vervolgt Johan.

De studenten ontwikkelden een bijzonder plan met een combinatie van economische en recreatieve pijlers. Ze wilden de juiste balans vinden. “Naast de opbrengst van zonne-energie vinden we toegankelijkheid belangrijk. Het moet leuk zijn voor bezoekers om er doorheen te wandelen. Dan heeft het meerwaarde.” Daarom ook wil men een soort bezoekerscentrum realiseren waarbij allerlei informatie over flora, fauna en duurzaamheid wordt gegeven. Ook als educatie richting kinderen. Hiermee zou volgens de studenten een breed draagvlak ontstaan. “Op die manier is het namelijk veel meer dan een terrein vol zonnepanelen.” In eerste instantie was het de bedoeling dat er een hoog hek zou komen om het zonnepark te beveiligen en vandalisme tegen te gaan. “Dat vonden we nogal lelijk en onvriendelijk overkomen. Toen ontstond het idee om bramenstruiken te plaatsen als afscheiding. Dat ziet er veel natuurlijker uit en de doornen zorgen ervoor dat ongewenste gasten uit de buurt blijven.” De tieners volgen het project op de voet. “Hopelijk lukt het allemaal. Daar hebben we toch mooi ons steentje aan bijgedragen.” Het opwekken van duurzame energie en een stuk voorlichting hebben beslist effect, zeggen de studenten. “De samenleving profiteert. Meer groene energie zorgt namelijk voor een betere luchtkwaliteit en daarmee een betere gezondheid. Maar ook de stijging van de zeespiegel kan erdoor worden beperkt. Dus laten we met zijn allen in actie komen.”

Duurzaam ondernemen levert veel meer op dan je denkt. Dat was de boodschap tijdens de ondernemersavond op 21 mei van het projectteam Oude IJsselstreek Onderneemt Duurzaam in het CIVON Innovatiecentrum in Ulft. Ondernemers, studenten, de wethouder en een energieadviseur kwamen aan het woord. Zij benadrukten dat afwachten geen optie meer is. “Er is genoeg gepraat”, aldus wethouder Janine Kock. “We moeten met zijn allen aan de slag, dran!”

De Achterhoek energieneutraal in 2030, dat is het grote doel. De regio komt in beweging. “Het onderwerp leeft”, vertelde wethouder Janine Kock van de gemeente Oude IJsselstreek. “Maatschappelijk verantwoord ondernemen wordt steeds belangrijker. Er zijn veel vacatures. Kandidaten kunnen kiezen en willen liever bij een groen bedrijf aan de slag. Dat moet een stimulans zijn. Met een energiescan krijg je gelijk in beeld wat je als ondernemer kunt doen en wat het oplevert. Pak die kans!”

Arthur Jansen van Aweja Railsystemen en Jan-Willem Boezel van Van Raam profiteerden al van een kosteloze energiescan. Aan de hand van de resultaten investeerden ze in duurzame maatregelen. De ondernemers zijn razend enthousiast en kunnen het collega’s aanraden. Arthur Jansen: “Ik kreeg laatst de energierekening onder ogen. Zo laag. Dat kan haast niet, dacht ik. Maar het klopte wel.” De traditionele verlichting werd vervangen door led en er zijn zonnepanelen op het dak van het bedrijfspand geplaatst. Op termijn wil het bedrijf van het gas af. “We investeren in de toekomst. De maatregelen worden in vijf jaar terugverdiend, dat levert al snel veel geld op.” Naast de economische waarde, krijgt Jansen er ook een goed gevoel van. “Mijn zoontje schudde me wakker. ‘Maakt jouw fabriek de wereld ook vies?’, vroeg hij me een keer. Daarna ging de knop echt om.” Jan Willem Boezel van Van Raam hecht eveneens grote waarde aan maatschappelijk verantwoord ondernemen. “Het levert veel meer op dan je denkt. Je wordt als bedrijf toekomstbestendig. Ook klanten zoeken partners die duurzaamheid hoog in het vaandel hebben en de jeugd eist het meer dan voorheen.”

De jeugd was in Ulft ook vertegenwoordigd. De studenten Johan Stekelenburg en Fleur te Wiel van het Technasium van het Almende College locatie Isala in Silvolde kwamen aan het woord over het plan voor een multifunctioneel Solarpark in Sinderen. Zij werden samen met hun klasgenoten Wouter Kok en Roos Bruntink benaderd door Hans Duitshof om mee te denken. “De jeugd heeft andere goede ideeën en inzichten. Het is immers hun toekomst”, lichtte de initiatiefnemer toe. “Het was een heel boeiende opdracht”, aldus Fleur. “Het is jammer dat duurzaamheid niet als vak op school wordt gegeven. Dat zou voor een extra stimulans kunnen zorgen”, gaf Johan als tip.

De energietransitie is in volle gang. Bedrijven wordt het nu wel heel makkelijk gemaakt om in te spelen op een nieuwe tijd. Met een kosteloze energiescan wordt gelijk inzichtelijk wat de mogelijkheden zijn. Meer dan 320 Achterhoekse ondernemers hebben inmiddels zo’n scan laten uitvoeren en profiteren al van de voordelen. Daarnaast zijn veel bedrijven verplicht om vóór 1 juli aanstaande aan de RVO te rapporteren welke energiebesparende maatregelen zij hebben genomen. Met een scan voldoe je aan de informatieplicht van de overheid en boek je meer winst met minder energie. Doe mee en geef samen met het goede voorbeeld!

Het projectteam Oude IJsselstreek Onderneemt Duurzaam (onderdeel van Achterhoek Onderneemt Duurzaam) heeft een breed draagvlak en bestaat uit vertegenwoordigers van Industriebelang Oude IJssel (ibOIJ), de Varsseveldse Industriële Vereniging (VIV), Varsseveld gastvrij en ondernemen, Ondernemersvereniging De Hanze Ulft, Ondernemersvereniging Gendringen, Ondernemen Silvolde, Terborg Centraal en de gemeente Oude IJsselstreek. Het is een initiatief van de Samenwerkende Industriële Kringen Achterhoek (SIKA) met participatie van de Achterhoekse gemeenten, de provincie Gelderland, VNO-NCW Achterhoek en de Omgevingsdienst Achterhoek.

Keuze voor een duurzame route

Bronkhorst High-Tech kiest nadrukkelijk een duurzame route. Op vier panden van het bedrijf in Ruurlo worden in totaal 910 zonnepanelen geplaatst. De nieuwe kantine krijgt de beschikking over een grondwarmtepomp en wordt voorzien van een klimaatplafond. Het is de bedoeling dat de werkzaamheden komende zomer zijn afgerond.

Expert kijkt mee

Maatschappelijk verantwoord ondernemen vormt een speerpunt bij Bronkhorst High-Tech. Daar past zoveel mogelijk duurzame energie bij, zo is het streven. In een eerder stadium liet de onderneming een DOE-scan uitvoeren. “Er is op het gebied van duurzaamheid zoveel informatie beschikbaar dat het vaak lastig is om door de bomen het bos te zien”, vertelt Agnetha Wechgelaer. “Het is zo prettig om een expert mee te laten kijken. Het kost je als bedrijf amper tijd en er komt een maatwerkadvies uit. Je weet gelijk waar je staat en wat er nodig is.” Volgens Wechgelaer zorgt het professionele advies voor de beste oplossingen voor de specifieke bedrijfssituatie. “Daarnaast weet de adviseur alles over de financiële regelingen en subsidies. Dat levert veel op.”

Nieuwe kantine

Bij bestaande gebouwen valt het niet altijd mee om een duurzaamheidsslag te maken. Bij nieuwbouw zijn er veel meer mogelijkheden en die grijpt Bronkhorst High-Tech nu ook aan bij de realisatie van de grotere kantine naast het hoofdgebouw. Bij de bedrijfswerkzaamheden wordt vooral veel elektronica (en verlichting) en dus veel stroom gebruikt. Zonne-energie biedt uitkomst. De nieuwe kantine is in aanbouw en wordt uitstekend geïsoleerd, krijgt triple glas, ledverlichting en zal worden verwarmd en gekoeld middels een grondwarmtepomp. Er is geen gasaansluiting. Voor de warmtepomp wordt bodemenergie benut door een bron op 35 meter diepte. Daarmee kan ook het hoofdgebouw deels worden gekoeld. Verder komt er een klimaatplafond voor een comfortabel en slim te programmeren binnenklimaat.

Zonnepanelen

Door alle duurzaamheidsmaatregelen ontstaat een energieneutraal gebouw, zo is de bedoeling. Op het dak van de kantine worden zonnepanelen geplaatst. Daarnaast komen er op de daken van drie bestaande panden eveneens zonnepanelen te liggen. In totaal gaat het om 910 pv-panelen. “Daarmee wordt jaarlijks ongeveer 250.000 tot 275.000 kWh aan stroom opgewekt. Dat is een kwart van ons totale elektriciteitsverbruik. Duurzaamheid zie je ook terug in de opvang van hemelwater in een wadi (een bufferings- en infiltratievoorziening) op eigen terrein, hergebruik van grondstoffen en het scheiden van afval.

Over Bronkhorst High-Tech

Bronkhorst High-Tech is wereldspeler op het gebied van precisiemeting en –regeling van doorstroming en druk. De onderneming biedt een uitgebreid programma aan doorstromingsmeters en –regelaars voor gassen en vloeistoffen en beschikt over een wereldwijd netwerk van distributeurs en servicecentra. Bij de totale organisatie werken 600 medewerkers waarvan ongeveer 450 medewerkers in Ruurlo